İade-i İtibar

17.03.2010 Alaşımlar dersi metalurji mühendisliğinin en kapsamlı derslerinden biridir. Ezbere dayanmaz. Temel bilgiler konusunda bilginiz iyiyse, çok kapsamlı bu dersi sorunsuz geçebilirsiniz. İş, temel bilgiler konusunda yeterli olmaktır.

Alaşımlar dersi metalurji mühendisliğinin en kapsamlı derslerinden biridir. Ezbere dayanmaz. Temel bilgiler konusunda bilginiz iyiyse, çok kapsamlı bu dersi sorunsuz geçebilirsiniz. İş, temel bilgiler konusunda yeterli olmaktır.

Alaşım bir metalin bir başka elementle yaptığı bileşiğe denilir. Temelde amaç her iki elementin de güçlü yönlerini kullanarak yeni ve daha avantajlı bir malzeme üretmektir. İşte malzeme biliminde bu çok önemli işi yaparken iki tür atom kullanılır. Birincisi arayer atomları, ikincisi yer alan atomlar. Malzemeye mukavemet kazandırmak için bunların en önemlisi arayer atomlarıdır.

Rahmetli Hocam Prof. Dr. Adnan Tekin bizlere dersinde bunları anlatırken şunu sordu: “Bildiğiniz arayer atomlarını sayın.”




Başladık saymaya: “Karbon, hidrojen, azot, oksijen..”

Boru saymamıştık. Oysa arayer atomları içinde en etkili olanı bordu. Karbonun %2 katıldığında sağladığı etkiyi %0,01 oranında katıldığında sağlayabiliyordu.

Hocamız bu konunun işlendiği yabancı kitaplarda bor elementinin en başlarda sayılmasına rağmen, bizde eğitim kitaplarında bu malzemeye yer verilmediğini söyledi. Doğruydu. Bor bizim kitaplarımızda bu özelliği ile yer almıyordu.

“Bize boru unutturmak istiyorlar”

İşte hocamızın yorumu da buydu.

Trabzon’a yeni ve görkemli bir stadyumun yapılmaması, futbolla ilgili konularda adının geçmemesi, meclis görüşmelerinde bile yayınlanmayan maçı nedeniyle adı geçmesine rağmen futbol programlarında konuşulmaması nedendir? Bu sorunun yanıtı da bor ile hemen hemen aynı galiba.

Unutturulmak istenen bir şeyler var!

Peki Trabzonspor, Türk Futbol Kamuoyu’na unutturulmak istenmesine rağmen zaman zaman başka Anadolu Takımları’nın öne çıkarılması bir tezat teşkil etmiyor mu? Trabzonspor’a özel garezin sebebi ne?

O günkü şartlar ve çoğunlukla da şans faktörlerinin hepsinin yan yana gelmesiyle zaman zaman bazı Anadolu Takımları üst sıralarda yer bulurlar kendilerine. O dönemlerde futbolu yorumlayan ve yansıtan organlar bu takımlara baharat muamelesi yaparlar. Yani onların asli görevi büyükleri ve onların taraftarlarını eğlendirmektir. Onlar asla şampiyon olamazlar ama varlıkları ve kattıkları heyecan, futbolu pazarlayanların kar marjını arttırır. Çoğu, yaşadıkları şaşalı dönemin ardından unutulur gider. Hatta renkleri bile hatırlanmaz bazen bu takımların. Onlar görevlerini yapmışlar, büyükleri eğlendirmişler, sonra da senaryoda yazdığı üzere sahneden çekilmişlerdir.

Hah işte! Trabzonspor bu değildir! Bu kalıbın içine sığmamasının, Anadolu Takımı sıfatını gururla taşımasına rağmen bu senaryoyu oynamamasının sebebi, onun unutturulmak için uğraşılmasına sebeptir.

Bir tiyatro oyununda senaryo elinize verilir, siz de oynarsınız. Zaten baştan o rolü siz kabul ettiğiniz için, senaryoya uymak zorundasınızdır da. Trabzonspor inatla bu tiyatro oyununun içine girmediği içindir ki, başka oyunlara da çağırılmaz.

Zaten asıl amaç şu an için üç kutuplu olan İstanbul Hegemonyası’nın iki kutba indirgenmesidir. Bir de Trabzonspor çıkacak olursa, bununla başa çıkmak zorlaşacaktır. Üstelik Trabzonspor, üvey evlat muamelesi gören 3. İstanbul takımı gibi, bir köşeye çekilerek sinmez. Sinmemiştir. Yani Trabzonspor silikleştirilmeye çalışılan üçüncü kutuptan çok daha dirayetli ve dirençlidir. Trabzonspor, ona hayat verenlerin hayatıdır1.

Şimdi inceleyelim. Türkiye Nüfusu Avrupa’nın çok önünde bir oranla gençtir. Bu oran 25 yaşın altındadır. Trabzonspor’un şampiyonluk göremeden geçirdiği senelerin sayısı ise 25’tir. Yani Trabzonspor Taraftarının çok büyük bölümü hiç şampiyonluk görmemiş, genç insanlardan oluşmaktadır. Trabzonsporlular’ın sayısı yıllar içinde azalmamış artmıştır. Hala şampiyonluk yaşanılan günlerdeki kadar ateşli ve daha fazla sayıda taraftar tribünleri şenlendirmiştir. Bu satırların yazarı olan ben, hayatının tamamını takıntı derecesinde Trabzonspor’la beraber geçirmiş olduğum için, bunun sebebini sosyolojik açıdan objektif olarak sorgulayacak durumda değilim elbette. Bana sorarsanız bunun sebebi, taşıdığı muazzam değerlerin Trabzonlu ve Karadenizliler’in dışındaki çok daha geniş kitlelerce öğrenilip, anlaşılmasıdır diyebilirim ancak.

Durum bu iken, futbol camiasının içinde yer alan ve Trabzonspor’a hakettiği saygınlığı teslim etmeden bakanların bilgisiz, cahil olması mümkün değildir.

Tüm zamanlar içinde Türk Futbolu’nda mevcut hegemonyayı yıkmaya, Trabzonspor’dan başka en çok yaklaşan kulüp Eskişehirspor olmuş, diğerleri tamamen günlük başarı ve şans yardımıyla bu yarışın içinde tutunabilmişler, bu kısa sürenin sonunda da mevkilerini terk etmişlerdir. Eskişehirspor da, tüm gücüne ve inatçı mücadelesine rağmen, camia olamamanın handikapıyla çıktığı yolun sonunu getirememiştir.

Trabzonspor’un muazzam başarılarının, Eskişehirspor örneğinin ardından gelmesi, aslında Türk Futbolu için şans olmuştur. Pastayı İstanbul dışına taşımak istemeyenler, tam da tüm Türkiye’ye, “bu iş öyle kolay değil, iyi oynamak yetmez” sözlerini ezberletirken, Trabzonspor bu ezberi bozmuştur.

Sadece bir futbol devrimi yapmakla kalmamış, ardından gelenlere de bu başarının aslında mümkün olduğunu göstermiş, bir nevi yol açmıştır.

Bu açıdan bakıldığında mutlu sonla nihayetlendirilemeyen her sene aslında sadece Trabzonspor’un değil, tüm Anadolu Takımları’nın yenilgisidir. Trabzonspor çok zorlu ve dikenlerle dolu o yolu aslında sadece kendi için değil, tüm diğer takımlar için de açmıştır.

Ne acıdır ki, şampiyonluksuz geçen senelerimiz, Anadolu’da ciddi bir unutkanlık yaratmıştır. İşte, hiç bir zaman kolay unutmayan Trabzonsporlular, bu nedenle hala ve inatla, ilk günkü gibi ayaktadır. Zaten unutması beklenen ve planlananlar da Trabzonsporlular değildir. Trabzonsporlular dışında, tüm Türkiye’dir.

Yine ne acıdır ki, bu hedefe yaklaşılmıştır.

Geçtiğimiz sezon Sivasspor, bu sezon da Bursaspor ve Kayserispor, aslında Trabzonspor’un açtığı bu yolda ilerlemektedir. Peki bu yolda yürürken hamileri olan Trabzonspor’un hakkını vermişler midir?

Cevabı iyi biliyoruz.

Tüm bunlarla düşünüldüğünde, Trabzon’un, Euro 2016 adaylığında turnuvanın düzenleneceği iller arasına alınmaması tuhaf mıdır peki?

Değildir elbette.

Tuhaf olan yıllarca Trabzonspor ile hayat bulan, nefes alan ve gelir sağlayan deniz kokulu şehrin buna hakkıyla muhalefet etmemesidir.

Bazı düşünürler, sanatçılar aslında Trabzon’un sadece futbolla anılır olmasından duydukları haklı rahatsızlığı dile getirmektedir. Haklıdırlar çünkü Trabzon pek çok diğer hazinesiyle farklı, özgün bir şehirdir. Sanat ile yaşamayı Anadolu’da en iyi bilen ve tarihten aldığı mirasla önce çıkan çok az sayıdaki şehrimizden biridir. Peki bu turnuva Trabzon’a taşınacak olsa, şehrin futbol dışındaki mirası ve potansiyeli de bundan katkı sağlamayacak mıdır?
Peki sanatçılarımız ve düşünürlerimiz buna hakkıyla tepki vermişler midir? Dahası, sadece bir araya gelmeyi becerebilmişler midir?

Trabzon semavi dinlerin unsurlarını barındırır. Euro 2016’ya katılacak takımların neredeyse tamamı hristiyandır. Onlar için Trabzon, ülkemizde mutlaka ziyaret edilmesi gereken çok önemli mirasın bulunduğu bir şehridir.

Turnuva bir futbol turnuvasıdır ve Türkiye’de, hatta Avrupa’da futbolla yaşayan çok nadir kentten biridir. Anadolu’da, İstanbul’dan sonra Avrupa Kupası maçlarına en çok ev sahipliği yapmış bir şehirdir. Karayolu, denizyolu ve havayolu ulaşımı Liverpool’un şehrimize geldiği yıl ile kıyaslanamayacak seviyede gelişmiştir.

Liverpool maç serimizin ardından İngiliz Medyası’nın 1977’de “Trabzon coğrafi olarak Avrupa’ya çok uzak olsa da, kentin futbol anlayışı Avrupa’nın pek çok büyük kulübünün önündedir” demesi, dikkate alınmaya değer değil midir? Barcelona teknik Direktörü Johann Cryuff’un Trabzon’daki maç sonrası “İkinci maçın sonucu ne olursa olsun, Trabzonspor’u izlemeye, takip etmeye devam edeceğim. Onların coşkulu futbolu beni heyecanlandırıyor” demesi bir anlam ifade etmiyor mu? Bugün milli takımımız için adı geçen, daha doğrusu federasyonumuzun peşinden ayrılmadığı Hiddink’in, Trabzon’da, Fenerbahçe’nin başında aldığı 3-0’lık mağlubiyet sonrası “Bu da buradan alınabilecek iyi bir skordur” demesi? Bugün Fransa Milli Takımı’nın başındaki Domanech’in, Lyon’un başındayken iki maçta 8 gol yiyerek kupaya vedasının ardından “Çok farklı ve güçlü bir takıma karşı gücümüz yetmedi. Rakibimizi durduramadık” demiş olması?

Tüm bunlar ve çok daha fazlası aslında futbolu yönetenlerce, belki kendi taraftarımızdan bile çok daha iyi bilinmektedir. Göz göre göre Trabzon’u ve Trabzonspor’u yok sayabilecek kadar cesaretlenmişlerse, bunda şüphesiz ki, Trabzonlular’ın yeterli olgunlukta tepki verememesi yatmaktadır.

Oysa ki tepki vermesi beklenenler, varlıklarını Trabzonspor’a borçlu değil midir? Trabzon’a borçlu değil midir?

Bu serzenişin kırılabilmesi için yeni bir stadyum yapılabileceği vurgulanmaktadır. Oysa bizlerin çok üzülerek hayıflandığımız “kaybettiklerimiz” arasında, yeni bir stadyum gerilerde kalmaktadır.

Trabzon için bu, bir iade-i itibar’dır. Tüm bu sayılanları ve çok daha fazlasını 40 yıl gibi kısacık bir zaman dilimine sığdırmış bir şehrin, onun insanının, komşularının ve bu şehrin asil takımına gönül veren milyonların (Şenol Güneş’in deyimiyle “kökleri Trabzon’da olan ama dalları tüm dünyayı sarmış”2) beklentisi aslında bu iade-i itibardır.

Trabzon’un, bugüne kadar adı futbolla aynı cümle içinde bile geçmeyen Şanlıurfa ile beraber “yedek” bırakılması iade-i itibar olmadığı gibi, olsa olsa, Trabzon ile futbol konusunda aynı kefeye konan Şanlıurfa için bir itibardır.

Bu yüzden bu süreçte Trabzonlu, Trabzonsporlu iseniz içiniz kuşkusuz ki burkulmuştur.

Ne yazık ki, sahalarda alamayacağımız kadar büyük bir mağlubiyettir.

İkinci ayakta skoru düzeltebileceğimiz bir rövanşı da yoktur.

Tunga LİMAN
tliman@bordomavi.net

Referanslar:
1 Cevat Ocak – Kuruluştan Kurtuluşa DERİN TRABZONSPOR
2 bordomavi.net – BİZE HER YER TRABZON



Etiketler: